Žuta kuća: Simbol mučilišta u Subotici
Žuta kuća u Subotici, nekadašnje sedište Gestapoa, obeležava 83 godine od pretvaranja u zloglasno mučilište. Ova zgrada, smeštena u Štrosmajerovoj 11, postala je simbol fašističkog terora tokom Drugog svetskog rata. Fašistička okupatorska vlast je 1941. godine započela masovna hapšenja komunista i antifašista u Subotici. Veliki broj uhapšenih završio je u Žutoj kući, gde su bili izloženi brutalnom mučenju i torturi.
Žrtve Žute kuće
Među zatvorenicima Žute kuće bilo je stotinak žena, čija je imena zabeležila Magda Simin Bošan. Zatvorenici su bili izloženi nemilosrdnom fizičkom i psihičkom zlostavljanju od strane specijalno obučenih agenata. Svakodnevno su bili primoravani da sede nepomično, licem okrenuti prema zidu, od ranog jutra do kasne večeri.
Sudbina zatvorenih antifašista
Preki sud je novembra 1941. godine osudio komunistkinje Lolu Lauru Vol i Magdu Rac na smrt. Lola Vol, stara 27 godina, obešena je 18. novembra zajedno sa grupom drugova antifašista. Magda Rac je pomilovana i osuđena na 10 godina robije, dok su ostale žene prebačene. Marta 1942. godine, 30 žena je osuđeno na robiju od 6 meseci do 15 godina.
Žuta kuća kao simbol otpora
Žuta kuća je ostala sedište Gestapoa i mučilište sve do kraja Drugog svetskog rata u Subotici. Prebijanja i vešanja bila su svakodnevica za zatvorenike ovog zloglasnog objekta tokom okupacije Subotice. Danas, Žuta kuća stoji kao spomenik patnji i otpora antifašista tokom mračnog perioda istorije Subotice.U njoj je smeštena škola na mađarskom jeziku.
Obeležavanje godišnjice
Povodom 83. godišnjice pretvaranja Žute kuće u mučilište, organizuje se komemorativni skup u Subotici. Građani su pozvani da prisustvuju polaganju venca na spomen-ploči žrtvama fašističkog terora u petak, 13. septembra 2024. Ovim činom, Subotičani će odati počast nastradalima i doprineti očuvanju sećanja na žrtve fašizma.
Značaj sećanja na žrtve
Očuvanje sećanja na žrtve Žute kuće od ključnog je značaja za buduće generacije Subotičana. Ova komemoracija služi kao podsetnik na užase fašizma i važnost borbe protiv totalitarnih režima. Pozivaju se svi građani da svojim prisustvom doprinesu očuvanju kolektivnog sećanja na ovaj mračni.
