ČIPKO ANDOLAN – pokret seoskih žena
Da li ste čuli za Čipko Andolan-pokret žene sa sela?.Šta znači grljenje drveća?. To su pitanja čije odgovore čuvaju koreni ekofeminizma.
Primer ekofeminističkog pokreta – Čipko Andolan, koji je pokrenut u Indiji početkom 1973. Reč je o pokretu Čipko za očuvanje šuma u Indiji. Pokret su predvodili aktivisti i lideri, ndijski ekolozi… Čandi Prasat Bhat i Sunderlal Bahuguna, i domorodačke žene, himalajskog regiona Utarakand u okrugu Čamoli, tadašnjem delu Utar Pradeša.
Žene sa sela su bile okosnice pokreta, jer one najviše pogođene zbog brzog krčenja šuma koje se dešavalo u tom području. Sa porastom nacionalnog ekonomskog razvoja u Indiji, brzo krčenje šuma ugrozilo je njihovu egzistenciju. Počelo je da nedostaje drvo za ogrev i voda za piće. Žene su žene bile glavni sakupljači goriva i odgovorni za donošenje vode za piće.
Čipko pokret postoji od 18.veka
Ovaj pokret započet je strane zajednice Bishnoi u Radžastanu u 18.veku. Predvodila ga je Amrita Devi. Tada su pojedini stanovnici sela žrtvovali je svoje živote štiteći drveće od sečenja. Po prvobitnom naređenju kralja Džodpura, kralj je povukao svoju naredbu zbog incidenta. Zabranio seču drveća u svim seoskim zajednicama Bišnoja.
Priča o Čipkovom pokretu iz 1973., govori o tome kako je izvođač radova dobio pravo od države da seče drveće za sportsko proizvodno preduzeće. Područje, koje je već bilo narušeno i podložno klizištima i poplavama zbog brzog krčenja šuma zbog komercijalne seče. Žene su takođe morale da idu dalje po gorivo, stočnu hranu i vodu.
Kada su drvoseče stigle u selo, dočekale su ih žene koje su napravile krug oko drveća, spojile ruke i zagrlile drveće kako bi sprečile muškarce da ga poseku. Nakon višednevne agitacije, vlada je poništila dozvolu izvođača radova i lokalne žene su uspešno sprečile krčenje šuma u tom području. Žene su pokazale kolektivnu moć običnih ljudi protiv nepovoljne ekološke politike.
Čipko, na hindskom znači „zagrliti“ i odnosi se na tehniku grljenja drveća koju su demonstrirali seljani u okolini koji su pribegli „grlenju drveća“ da spasu poseku drveća. Inspiracija iza imena pokreta dolazi iz ovog snažnog, mirnog čina protesta. Čipkov pokret je pomogao da se poveća društvena i ekološka svest meštana i šire zajednice. Ideja Čipkovog pokreta proširila se između sela i ubrzo postala prekretnica za mnoge buduće ekološke pokrete na globalnom nivou.
Kako se ukrštaju rodna i klimatska kriza
Čipko Andolan naglašava kako su marginalizovane grupe, kao što su obojene žene, najviše pogođene pitanjima životne sredine – što se čini uvek prisutnim. Na primer, istraživanja pokazuju da klimatske promene nisu rodno neutralne.
U 21. veku, žene su sve ranjivije na uticaje klimatskih promena od muškaraca, jer predstavljaju većinu svetskih siromašnih i često više zavise od lokalnih prirodnih resursa.
Ekofeminističke vrednosti i principi su posebno relevantni danas za analizu profita vođenog i seksističkog sistema kapitalističkog patrijarhata. Pomenuti sistem nastavlja da šteti našem ekosistemu kroz eksploataciju prirodnih resursa i ljudi koji ih naseljavaju. Najranjiviji i marginalizovani su uvek najteže pogođeni. Poput, obojenih žene, dece i zajednice sa nižim prihodima koje se suočavaju sa težinom klimatskih promena, pretežno na globalnom jugu.
Dok su ekofeministkinje kritikovane da su esencijalističke, razumevanje odnosa između prirode i žena ne mora nužno da podržava negativan odnos, jer pojačava podelu rodnih uloga. Ženski i muški kvaliteti su deo svih pojedinaca i nisu specifični za rodnu binarnost.
Uz pokret Čipko Andolan kolektivno oslobođenje
Čipko pokret ističe moć pokreta za zaštitu životne sredine koji potiču sa globalnog juga i kako kolektivni napori mogu stvoriti društvene promene. Autorka ovog teksta ističe da kao , obojena žena oseća se osnaženo da uči o Čipko Andolan. Pošto je, ekološki pokret na zapadu u velikoj meri isključio marginalizovane glasove iz razgovora. Posebno one na koje najviše utiču ekološka pitanja kao što su klimatske promene.
Ekofeministički pokreti kao što je Čipko nas uče o poreklu pokreta i da vrednujemo doprinose obojenih žena jer su one oduvek bile deo razgovora.
Dok ekofeminizam razmatra kako su rodna i ekološka pravda međusobno povezani, intersekcionalni pristup je ključan za dalje razumevanje. Posebno, kako se drugi oblici ugnjetavanja ukrštaju sa našim različitim identitetima.
Kao pojedinci, možemo aktivno osporiti vrednosti koje podržava kapitalistički patrijarhat. Kao što je hijerarhijsko razmišljanje, iskazivanje poštovanja prema prirodi i podrška oslobođenju svih žena.
Izvor: https://www.rockandart.org/what-is-ecofeminism-why-is-it-relevant-today/ (prevod uradila redakcija portala ecofeminizam.com)
