Subotičanke o kojima se ne priča
Olga Stanković, koja je bila jedna od sedam žena delegata kada se glasalo za prisjedinjenje Srbiji, bila je i počasna članica Društva koja je učestvovala u mnogobrojim akcijama, koje je organizovala Dobrotvorna zadruga Srpkinja Subotice. Reč je o prosvetno- humanitarnom udruženju srpskih žena u Austro-Ugarskoj, koje je imalo odličnu saradnju sa sličnim bunjevačkim, jevrejskim, mađarskim i nemačkim udruženjima.
Olga Stanković, jedna od pet žena delegata iz Subotice na Velikoj narodnoj škupštini 25.novembra 1918.godine.
Do danas nisu objavljena istraživanja o životu i radu Bunjevki. Na osnovu uvida u deo bunjevačkih glasila može se konstatovati da su svoje vreme, posle Velike narodne skupštine, posvetile organizovanju dobrotvornih priredbi, pomagale i hranile sirotinju, školovale mlade i talentovane sugrađanke.
Subotičanke Mara Đorđević Malagurski, Katica Rajčić, Manda Sudarević, Olga Stanković i Anastazija Manojlović, Danica Konjević, Mica Radić predstavljaju žene ispred svog vremena koje su svojim radom utirale put načelima rodne ravnopravnosti, a za uzvrat ostale su zaboravljene.
Kada danas govorimo o poznatim Bunjevkama onda je uglavnom reč ženama koje rade na očuvanju bunjevačkog jezika.[1] I dalje se vodi borba, za očuvanje bunjevačkog identiteta i verovatno zbog toga većina kulturnih radica, umetnica i književnica, koje su predstavljene u radu u mnogim naučnim radovima se navode, kao da su hrvatske umetnice iako su one za života, jasno iznosile svoje opredeljenje i bunjevačko poreklo. Ovi stavovi kao što i Milena Dragičević Šešević elaborila u svome radu ”Mizoginija u obrascima masovne kulture” potiču od masovnih medija koji na određeni način vide pripadnike i pripadnice manjinskih zajednica stereotipno ih prikazuju.
Feminističko nasleđe u Vojvodini zasniva se na individualnom radu i zalaganju borkinja za ženska prava, gde su pored obrazovanja žene bile i društveno-politički angažovane. Istraživanja ove teme mogu doneti važna saznanja iz delokruga istorije ženskog delovanja i načina borbe jer ono može da posluži i kao primer za osvajanje novih i dalje neosvojenih prostora slobode za žene ne samo u Srbiji, nego bilo gde u svetu. Po nekima od navedenih žena nazvana je ulica ili trg, ali je uglavnom teško pronaći bilo kakva javna obeležja i sećanja na njih. Reč je o pravim pionirkama kada govorimo o učešću u političkom kulturnom i humanitarnom radu i životu. Njihovom uspehu prethodila je teška borba, a svojim radom su uticale ne samo na Suboticu nego i današnju Srbiju.
Više o ovoj temi pročitajte u glasniku Baština broj 50
[1]Bunjevački jezik je strandardizovan 2018.godine. Deca sada pohađaju izborni predmet Bunjevački jezik sa emelentima nacionalne kulture, a od školske 2019/20 godine treba da se uvede predmet na bunjevačkom i u srednje škole gde učenici iskažu zainteresovanost za učenje Bunjevačkog jezika sa elementima nacionalne kulture.
Tekst je nastao u okviru projekta “Žensko lice Subotice“, koji je realizovan uz podršku grada Subotice. Za sadržaj priloga odgovornost isključivo snosi Udruženje građana „Malin“ i redakcija portala “Ecofeminizam”.Stavovi koji su u tekstu ne odražavaju nužno stavove grada Subotice.
