Rodni stereotipi u crtanim filmovima
0
0
Rodni stereotipi, odnosno način na koji su prikazani ženski i muški likovi u crtanim filmovima, kao i uopšte u medijima, primetni su i dan danas u medijima, gde se žene suočavaju sa rodnom diskriminacijom u medijima. U današnjem vremenu, mediji, a pogotovo društvene mreže igraju veliku ulogu u procesu učenja dece, jer se deca kroz medije identifikuju sa svojim junacima. Teoretičarke medija, Šumaila Ahmad I Julijana Abdul Jahab smatraju da je rod kroz većinu studija prikazan stereotipno, što ima velike posledice na kasniju socijalizaciju dece “ u njihovom detinjstvu te kao odraslih osoba“ 1.
Sa druge strane, mediji su danas prepuni nasilja, što je posebno prisutno u crtanim filmovima, a pojavljuje se i seksualizacija ženskih likova. Feministkinja i borkinja za ljudska prava, Nataša Volter u svojoj krizi “Žive lutke: povratak seksizma“ kaže da se bez obzira na uvreženo mišljenje o postignutoj rodnoj ravnopravnosti, kroz crtane likove realizuje erotizacija dečje kulture i uspostavlja jaka rodna podela. Dečaci imaju svoje heroje po put Betmena, Supermena i drugih ratnika, a devojčicama se u ruke guraju Diznijevi filmovi o princeze, kao i lutke Bratz. Pod uticajem Diznijevih filmova, devojčice žele da postanu princeze I svoju bajku, ili im se budi želja za kupovimom i da budu “in”, “cool”, popularne, kao lutke Bratz.
Novi mediji su povezani sa proizvodnjom kulturnih identiteta, a to se posebno odnosi na animirane filmove. Nove medije karakterišu tri osobine koje postoje istovremeno: integracija, interaktivnost i digitalni kod. Reč je medijima koji su integrisani, interaktivni i koji koriste digitalni kod na prelasku iz 20. u 21. vek. Integracija je spajanje telekomunikacija, kompjuterske tehnologije i masovnih komunikacija u jedan medij; to je u stvari proces konvergencije zbog čega se novi mediji često nazivaju multimediji. Transformacija sadržaja u digitalni kod dovela je do uniformnosti i standardizacije sadržaja i do njihove lakše produkcije i distribucije. Teoretičar Lev Manovič (Lev Manovich) u knjizi ,,Jezik novih medija‘‘ (The Language of New Media, 2001) navodi pet principa novih medija: numerička predstava, modularnost, automatizacija, promenljivost i transkodiranje (Manovich, 2001: 27-49). Prva dva principa – numerička predstava i modularnost, predstavljaju bazične, aksiomatske principe, a ostala tri principa su izvedeni principi. Manovič smatra da se mediji sada mogu programirati. Internet je, sastavljen od niza veb stranica, a veb stranice dalje se sastoje od manjih elemenata. Ova struktura omogućava da se može pristupiti delovima i da oni mogu biti zamenjeni, a da se ne naruši celina. Manović ističe da postoji kulturni sloj novih medija i računarski sloj novih medija koji deluju jedan na drugog. Nove prakse na internetu početkom XX veka koje je omogućio veb 2 izazov su sajberkulturnoj teoriji koja je počela da uspostavlja svoje jezgro i iz koje sada nastaju internet studije čije polje proučavanja su digitalna komunikacija i World wide web.
Ove digitalne revolucije dovele su do uticaja i to ne samo na vesti i medije u onlajn sferi, nego I širenje svih medijskih sadržaja I putem društvenih mreža.
Foto:http://teen.prva.rs/teen-to-teen/364/crtani-filmovi-naseg-detinjstva.html
Većina nas je odrasla uz klasike Diznijevih crtanih filmova poput: Pepeljuge, Lepotica i zver, Snežana i mnogih drugih, koji su imali. A i dalje imaju, veliki uticaj na devojčice i dečake širom sveta. Mnogi njihovi animirani filmovi uticali su na stvaranje nerealnih očekivanja kode devojčica i dečaka.U Diznijevim crtanim filmovima ženski likovi prikazuju glavne akterke kao vrlo emotivne likove, koje su podložne romantici i nesvesne sveta koji ih okružuje, brižne su kao majke i uvek su spremne da pomognu. Prikazane su domaćice ili kao veštice, koje svojom pojavom uništavaju postojeća prijateljstva I ljubav. Sa druge strane, muški likovi su hrabriji, rešavaju probleme, nasilni su i imaju moć I vlast. Ženski i muški likovi u Diznijevim crtanim filmovima prikazani su kroz jasna rodna obeležja, gde jasno izvedene osobine muškaraca i žena u patrijahalnom društvu. Sa druge strane, stereotipi koji su prikazani Diznijevim crtanim filmovima uče decu da su belci najmoćniji na svetu, da su žene podređene, a manjine lenje. Uče ih da budu deo potrošačkog društva i da nemaju svoju individualnost.
Sada, ukoliko bi analizirali crtani film “Snežno kraljevstvo” mogki bi da primetimo da su glavni junaci dve princeze, sestre Elsa i Ana, stim da se prvi put jedan ženski lik se odrekao “poljupca prave ljubavi” zarad višeg cilja.
Zbog toga je bitno, da se kroz medije i društvene mreže deci približe medijski sadržaji sa raznolikim likovima, koji nisu stereotipno prikazani, kako bi se deca mogla poistovetiti sa junacima, koji su slični ljudima iz njihovog okruženja.
1Ahmed, Shumalia; Abdul Wahab, Juliana (2014) Animation and Socialization Process: Gender Role Portaryal on Cartoon Network. Asian Social Science, 10 (3): 44- 53. http://www.ccsenet.org/journal/index.php/ass/article/view/33837. Pristupljeno: 26.04.2017.
