Održivi razvoj

Moto: Šume i energija

Tema obeležavanja Dana šuma na svetskom nivou za 2017. godinu je „Šuma i energija“, budući da je energija dobijena iz šuma najveći izvor obnovljive enrgije koji se koristi širom sveta i čini oko 40 odsto snadbevanja iz obnovljivih izvora. Ukoliko se koristi i proizvodi na održiv način, umesto goriva kao što su nafta, ugalj i prirodan gas, drvo pomaže u sprečavanju posledica klimatskih promena!

Šumske površine u svetu su se, prema podacima Ujedinjenih nacija, u zadnjih 15 godina smanjile za više od trostruke površine Nemačke. Šume su danas ugrožene od lošeg upravljanja, požara, poremećenog režima voda, ineskata, glodara, bakterija, gljivica, kiselih kiša i drugo. Gubitak šuma nastaviće se zbog klimatskih promena i pored globalnih napora za smanjenjem ispuštanja u atmosferu štetnih gasova.

Šuma je nekad prekrivala gotovo dve trećine kopna, ali do danas je više od polovine tog bogatstva uništeno preteranom sečom. Nekad je Evropa od dalekog severa Arktičkog kruga pa gotovo do Mediterana bila obrasla šumom, a u Aziji se šuma protezala od tundre do vrućih pustinja. Ove drevne šume bile su isprekidane otvorenim područjima na kojima se šuma nije mogla razviti. Danas je drevna šuma uglavnom nestala. Rušila se zbog drvene građe i materijala za potpalu ili kako bi se napravio prostor za obradive površine. Većina danas preostalih šuma naknadno je zasađena, ali ipak postoje dragocene prašume u kojima stabla nisu zasadili ljudi.

Povodom obeležavanja Svetskog dana šuma 21. marta Zavod za zaštitu prirode Srbije učestvuje u više akcija pošumljavanja i širenja svesti javnosti o značaju očuvanja šuma.

Srbija trenutno ima 30 odsto površine pod šumama, a nacionalnom Strategija pošumljavanja teži se da se ovaj procenat podigne na oko 42 odsto do 2050. godine. Srbija spada u srednje šumovite zemlje sa prosečnom pokrivenošću šumskom vegetacijom. Ukupna površina pod šumama u Srbiji iznosi 2.254.000 hektara, odnosno pokrivenost je 29,1 odsto. U šumama Srbije prisutno je 49 vrsta drveća, od čega je 40 lišćarskih, a 9 četinarskih.

Foto: https://www.youtube.com/watch?v=M5g8MlSWMlo
Foto: https://www.youtube.com/watch?v=M5g8MlSWMlo

Međunarodni dan šuma ustanovljen je 1971. godine na 23. zasedanju Generalne skupštine Evropske konfederacije za poljoprivredu. Generalna skupština Ujedinjenih Nacija je 2012. godine donela odluku da će se obeležavanje Međunarodnog dana šuma obeležavati  21. marta svake godine.

Neposredna i najveća korist od šuma je što su one fabrika kiseonika. Danas, šume pokrivaju nešto preko 30 % ukupnih kopnenih površina Zemlje, tj. prostiru se na oko 4 milijarde hektara.  Uprkos svemu, šuma je još tu, ali joj je potrebna čovekova zaštita.

Šume su neophodne za prirodnu ravnotežu života na Zemlji. Ipak, one se vekovima nemilosrdno krče da bi se stvorio prostor za nova naselja, poljoprivredne površine, fabrike i saobraćajnice. Uništavanjem šuma nastaju ekološke promene sa štetnim posledicama, među kojima su prvenstveno promene zemljišta i klime, a s tim u vezi i nestanak mnogih biljnih i životinjskih vrsta. Svesne ovih opasnosti i u cilju očuvanja šuma tj. opstanka života na Zemlji,  bogatije države štetu smanjuju primenom koncepta održivog gazdovanja šumama, koji podrazumeva smanjivanje pritiska na šume koncentrisanim sečama, uvećanje stepena šumovitosti, uspostavljanje sistema održivog razvoja upravljanja šumama u skladu sa potencijalom i niz drugih mera.

Pogledajte video o značaju šuma: https://www.youtube.com/watch?v=M5g8MlSWMlo

Srbija je potpisala rezolucije donete na IV ministarskoj konferenciji o zaštiti šuma Evrope u Beču (2003. godine) na kojoj su usvojeni Sveevropski kriterijumi i indikatori održivog gazdovanja šumama. Ovi kriterijumi i indikatori su okvirnog karaktera, a njihova realna primena podrazumeva proveru i harmonizaciju na nacionalnom nivou.

Zeleni Srbije ističu neophodnost transformisanja energetskog sektora i korišćenje obnovljivih izvora energije. Kroz podizanje energetskih zasada kao što su brzorastuće vrbe, topole, trske i paulovnije ozelenićemo naš energetski sektor, pri čemu će se proizvodnja kiseonika povećati, a količina ugljen dioksida smanjiti.

Šume predstavljaju jedan od najznačajnijih ekosistema na planeti. Njihova uloga je višestruko korisna: u prečišćavanju vazduha od štetnih gasova i čestica, imaju hidrološku i vodozaštitnu funkciju, regulišu raspored i količinu padavina i sprečavaju pojavu bujica i poplava. Zaštitna uloga šuma ogleda se i u sprečavanju nastanka klizišta i erozije, a značajno doprinose ublažavanju posledica klimatskih promena, te zbog toga naglašavamo važnost održivog gazdovanja i upravljanja šumskim resursima.

Da se podsetimo nekih akcija: https://www.facebook.com/sandra.irsevic/videos/3208617028767/